Waar bent u naar op zoek?

In 'Nieuwberijmd' geeft Enny de Bruijn elk couplet een heldere kern

Proeve van psalmpoëzie

Ds. A. Schroten
Door: Ds. A. Schroten
Boekbespreking
22-05-2025

In de afgelopen jaren zijn er veel nieuwe psalmberijmingen verschenen. Ook dr. Enny de Bruijn leverde hieraan een bijdrage. In Nieuwberijmd geeft ze 25 psalmen en lofzangen een nieuwe verwoording. Een voorproef die smaakt naar meer.

Hoewel de statige verzen van 1773 en de verheven verzen van 1967 op velen een diepe geestelijke indruk hebben gemaakt, getuigen jonge generaties minder van dankbare geloofservaringen bij deze psalmberijmingen. De taalkloof blijkt groot. Daarom heb ik waardering voor dichters die niet aanvaarden dat het psalmboek als geheel terzijde wordt geschoven, maar de roeping ervaren deze oude woorden ‘in onze eigen taal’ te laten klinken. In Weerklank schreef ik ooit: ‘Wie het primaat van de psalmen serieus wil uitdragen, moet ze ook in toegankelijke taal aan de gemeente aanreiken.’ Daar is behoefte aan; mits de verwoording geschikt is voor de eredienst.

Wie het primaat van de psalmen serieus wil uitdragen, moet ze ook in toegankelijke taal aan de gemeente aanreiken.

Dr. Enny de Bruijn, freelancejournalist en schrijver, werd ooit door een prijsvraag aangespoord tot psalmberijmen. Gestimuleerd door positieve reacties zette ze dat voort, met Nieuwberijmd als resultaat. Maar hoe recenseer je een dichtbundel? Ik wil letten op de criteria van Bijbelgetrouwheid, literaire kwaliteit en compactheid.

Balanceren

In haar verantwoording beschrijft De Bruijn berijmen ‘als balanceren op een evenwichtsbalk: te letterlijk, te krampachtig verwerken van elk woordje uit de brontekst kan leiden tot teksten die technisch kloppen, maar waaruit de sprankeling verdwenen is. Maar te weinig aansluiten bij de bron kan ook weer leiden tot gedichten die zich hebben losgezongen van de oorspronkelijke tekst. Het streven was dus om zo goed mogelijk tussen die twee klippen door te varen.’ In deze doelstelling is ze ronduit geslaagd. Ze hanteert een toegankelijk en hedendaags taalregister, dat echter nergens populair, oppervlakkig of eenzelvig wordt. Haar taal is aansprekend, raak en sterk: ‘Mijn ziel gaat open naar het licht’ (Ps.17:7), ‘ik heb heimwee naar de tijd…’ (Ps.42:2), ‘Het landschap lacht, de heuvels stralen’ (Ps.65:6), ‘Hij dwingt de rotsen om een bron te zijn’ (114:4), ‘de hoge God daalt af in ons bestaan’ (LvZ:3). Deze woorden klinken werkelijk als nieuw. Tegelijk doet ze recht aan de eigen poëzie van de psalmen, door consequent verantwoord om te gaan met de Hebreeuwse beeldtaal en haar uitweidingen.

Dit artikel gratis verder lezen?
Schrijf u in voor onze nieuwsbrief en lees de volledige tekst van dit artikel.

"*" geeft vereiste velden aan

Ds. A. Schroten
Ds. A. Schroten

is predikant van de hervormde gemeente te Gouda.