De Theologische Hogeschool vanwege de Gereformeerde Bond (THGB) stopte eerder dit jaar met haar activiteiten. In de veertig jaar na de oprichting in 1985 heeft de THGB bijgedragen aan de vorming van veel theologiestudenten, waarvan sommigen later predikant werden.
De hogeschool werd opgericht in 1985, uit de groeiende behoefte aan een officiële opleiding voor kerkelijk werkers en godsdienstleraren. Ds. C. den Boer en H.J. de Bie dienden hiervoor een aanvraag in bij de overheid, die toestemming gaf voor het starten van een erkende – maar niet-gesubsidieerde – opleiding Godsdienst Pastoraal Werk (GPW).
De deeltijdopleiding ging van start in Zeist, als opvolger van de catechetenopleiding. Elke zaterdag reisden studenten vanuit het hele land naar Zeist om daar les te krijgen. Later kreeg de opleiding de naam Johannes Calvijn. In het oude logo, waarin de afkortingen GB en JC verwerkt waren, stonden ook de reformatorische principes Sola Fide, Sola Scriptura en Sola Gratia. Na verloop van tijd werd gekozen voor een nieuw logo.
In 1992 volgde een belangrijke stap: een samenwerkingsovereenkomst met de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), destijds bekend als sociale academie De Vijverberg. Onder leiding van M. Burggraaf werd de samenwerking uitgebreid, waardoor niet alleen de deeltijdopleiding, maar ook een nieuwe voltijdopleiding GPW tot stand kwam – in samenwerking met De Wittenberg.
Voltijdopleiding
Een belangrijk voordeel van de samenwerking was dat de voltijdopleiding voortaan door de overheid werd bekostigd. Het onderwijs van de THGB verhuisde van Zeist naar Ede, waar de inbedding in de CHE zorgde voor een verdere versterking van zowel de kwaliteit als de beroepsgerichtheid van de opleiding.
Een groot deel van de docenten was lid van de Gereformeerde Bond, al waren er ook docenten uit andere kerkgenootschappen, onder wie dr. Chr. Fahner (Gereformeerde Gemeenten). Vanaf 1990 gaf ik in deeltijd colleges Oude Testament aan de eerstegraadsopleiding. Destijds konden studenten met een eerstegraadsdiploma GPW hun studie voortzetten aan de universiteit. Op die manier zijn verschillende oud-studenten predikant geworden.
Door de jaren heen zijn veel studenten – mannen én vrouwen – opgeleid tot kerkelijk werker of leraar godsdienst. Daarnaast bestond er enige tijd ook een eerstegraadsopleiding geestelijke verzorging.
In het archief zijn verschillende jaargangen te vinden van het blad Koinoonia, een periodiek dat tussen 1997 en 2004 verscheen ten behoeve van de opleidingen Godsdienst Pastoraal Werk. Ds. C. den Boer leidde de redactie en publiceerde veel artikelen in dit blad.
Derde lustrum
In 2000 bestond de THGB vijftien jaar. Ter gelegenheid van dit derde lustrum werden vier lezingen gehouden over de overdracht van het Woord van God in een postmoderne wereld. Deze lezingen zijn gebundeld onder de titel Het verhaal komt door.
Na het terugtreden van de eerste studieleiders nam dr. J. Hoek hun taken over. Naast zijn betrokkenheid bij het reguliere onderwijs organiseerde hij jaarlijks een lezingencyclus. De lezingen verschenen in acht bundels, waaronder Sola Scriptura, Vreemde wereldburgers, Profetisch licht en De preek werkt (2008-2015).
In 2012 werd besloten de deeltijdcolleges niet langer op zaterdag te verzorgen, maar te verplaatsen naar doordeweekse dagen: maandag voor de godsdienstleraren en vrijdag voor de kerkelijk werkers. Voor velen een welkome verandering.
Toen dr. Hoek in 2015 met pensioen ging, volgde ik hem op. De bestuurlijke taken werden ondergebracht bij de studieleider, die voortaan fungeerde als directeur-bestuurder. En er kwam een raad van advies waarin verschillende kerkelijk werkers zitting namen. De meeste bestuursleden traden terug, met uitzondering van J. Baaijens, die aanbleef als penningmeester.
Organisaties komen en gaan, maar het Woord van God blijft
Hbo-theologen
Ikzelf werd benoemd in de commissie theologie namens de Gereformeerde Bond. Deze commissie heette voorheen de ‘commissie leerstoelen’. De nieuwe naam weerspiegelt dat er sindsdien ook aandacht is voor de hbo-theologen. De onderlinge afstemming tussen de verschillende opleidingen wordt daarbij steeds belangrijker, zeker nu de synode heeft besloten dat hbo-theologen – na het volgen van enkele aanvullende modules – als pastor grotendeels hetzelfde werk mogen verrichten als universitair geschoolde predikanten.
Binnen de CHE nam de invloed van de Gereformeerde Bond in de opleiding geleidelijk af. Dat had te maken met het benoemingsbeleid, de groeiende instroom van studenten uit diverse kerkelijke achtergronden en de integratie van de Evangelische Theologische Hogeschool uit Veenendaal.
In die nieuwe situatie organiseerde de THGB jarenlang extra bijeenkomsten voor studenten die verder wilden praten over onderwerpen uit de gereformeerde traditie. Opvallend genoeg trokken die bijeenkomsten – bijvoorbeeld over doop en verbond – studenten uit allerlei richtingen. Na de coronaperiode werd het echter steeds lastiger om deze bijeenkomsten te organiseren.
Afstandsonderwijs
De THGB heeft ook digitale cursussen aangeboden over uiteenlopende thema’s als kerkgeschiedenis, het vertellen van Bijbelverhalen, spanningen in de gemeente, rouwpastoraat, pastoraat bij psychische problemen, en geestelijke strijd. Deze cursussen waren bedoeld voor afgestudeerden, maar ook studenten konden eraan deelnemen.
Kerkelijk werkers
In 2013 werd het platform Persis opgericht, bedoeld voor vrouwelijke kerkelijk werkers. Het platform had als doel de integratie te bevorderen en de mogelijkheden voor werk te onderzoeken buiten de bestaande ambten – onder meer in het pastoraat, de catechese en toerusting, het diaconaat en het missionaire werk. Na verloop van tijd is Persis opgegaan in de THGB. Teunie van de Water-Luijk, die bij Persis betrokken was, verzorgde voor de THGB diverse administratieve werkzaamheden.
"*" geeft vereiste velden aan