Het regent in Nederland pleidooien voor eigen regie bij het levenseinde. De jaarlijks in februari weerkerende ‘Week van de euthanasie’ stond in 2025 in het teken van de duo-euthanasie van het echtpaar Van Agt, nu een jaar geleden. Mogelijk mede als gevolg van de brede publiciteit die hun dood kreeg, lieten in 2024 maar liefst 54 paren samen een eind aan hun leven maken.
Opmerkelijk genoeg werd euthanasie in Nederland vanaf 1970 vooral aan de man gebracht door protestanten. Die hebben immers zowel barmhartigheid als eigen verantwoordelijkheid hoog in het vaandel staan. Het waren vrijwel alleen orthodoxe christenen die op de rem stonden: de hoogleraren Velema in Apeldoorn en Douma in Kampen en dr. Jan Hoek in Utrecht. Dat zoveel christenen zo gemakkelijk in de euthanasiebeweging zijn meegegaan, kunnen we gerust een vorm van geschiedkundige vergeetachtigheid noemen. In The Problem of Pain (Londen: The Centenary Press, 1940) moedigt de Britse schrijver en lekentheoloog C.S. Lewis ons aan om ons bewust te zijn van een van die vanzelfsprekende details die geleerden geneigd zijn te vergeten. Wanneer hij pleit voor de waarheid van religie, zegt hij: “Leg dit boek neer en denk vijf minuten na over het feit dat alle grote religies voor het eerst werden gepredikt, en lang werden beoefend, in een wereld zonder chloroform”. Lewis geeft een wijsheid door die even eenvoudig als cruciaal is: religieuze geschriften (dus niet alleen de christelijke) zijn in de regel ontstaan in contexten van doffe ellende, met weinig middelen om het lijden te verlichten. Voor Lewis draagt het besef van deze historische context bij aan de geloofwaardigheid en het nut van een religie – haar waarheid en waarde.
Kalmerende middelen
Over chloroform gesproken: de mens uit de Oudheid zou vast en zeker met jaloezie kijken naar wat er tegenwoordig dankzij de medische zorg mogelijk is.
"*" geeft vereiste velden aan